September 2021

Dit jaar zijn er veel uren geteld in september, in totaal 255 uur. Er werd dan ook regelmatig tot ver in de middag geteld. Op 26 september werd het 15.000ste uur sinds het begin in 2000 geteld, een goede reden voor taart. Gelukkig vlogen er ook weer veel vogels, meer dan 34.000, ruim boven het gemiddelde. Vorig jaar was het minder dan de helft hiervan. Het aantal vogels per uur was dus ook weer goed met 157, dat is ook bovengemiddeld en ruim het dubbele van vorig jaar (maar dan was ook een van de slechtste jaren). Overigens was er een flink aandeel vlinders in deze getallen, 6076!. Het was ook een soortenrijk jaar, 97 soorten vogels en vlinders.

De september-vogels

September begint leuk met geregeld, zelfs bijna dagelijks , Duinpiepers, een Ortolaan, Casarca’s, een Purperreiger en een Rode Wouw. En de Atalanta’s vliegen goed, de 3e september sneuvelt het dagrecord al, maar de 4e wordt het nog scherper gezet. Die dag wordt er vanwege de vlinders extra lang doorgeteld en dat loont! Aan het eind van de middag komt er een Steppekiekendief (m, 3kj) over, die zelfs even ter plaatse blijkt. Dat is pas de 3e Steppekiekendief hier ooit. De volgende dag komen er zelfs 3 Purperreigers over en er wordt een Oranje Luzernevlinder gezien, dit jaar zijn die zeldzaam. Ondertussen zien we geregeld Visarenden op trek en in de tweede week komt er een groep Ooievaars die vlakbij de telpost land. Er kunnen daarom ringen worden afgelezen, een komt uit noord Duitsland en twee uit Nederland. Op de 9e september komt er nog een Zwarte Ooievaar langs. Op de 12e september zien we voor het eerst wat noemenswaardige Gaaientrek, het begin van een invasie. De dag erna komt er een Groenpootruiter en een grote groep Ooievaars over en de eerste Smelleken. Maar deze dag vestigen we een Nederlands dagrecord Atalanta’s; 1225. Dat blijft maar een dag staan, want dinsdags wordt het tot 1932 verbeterd en ook het Nederlands dagrecord Dagpauwoog wordt verbeterd tot 111 (dat is inmiddels weer verbroken, zie onder). De dagen erna zien we Visarenden en Smellekens en geregeld Ooievaars en ergens in deze periode passeren we de 1000 Ooievaars dit jaar en dat is voor het eerst. De Kolganzen komen de 18e voor het eerst over en dan is vroeg. Dat geldt ook voor de Toendrarietganzen op de 22e september. Die dag komt er ook een late Wespendief over en de eerste Roodkeelpieper. Op de 26ste komt er een tweede Roodkeelpieper langs en tussen 11 en 12 uur valt het 15.000ste uur dat we op deze telpost tellen. Op de 28ste horen we de eerste Koperwiek en komt er een groepje Zwarte Mezen langs. De volgende dag is het slecht weer, maar toch komen er 2 Duinpiepers langs, jonge vogels. Vroege Vogels Radio komt op de laatste dag van deze maand langs voor een interview over de invasie van Gaaien, die nog steeds gaande is.

De Top3 wordt zoals elk jaar door de Boerenzwaluw aangevoerd. De Vink pakt ook dit jaar weer de tweede plaats en op 3 staat als verrassing de Atalanta. Inderdaad geen vogel maar er kwamen dus zo veel Atalanta’s langs dat een plek in de top3 is verdiend. De aantallen zijn gelukkig flink hoger dan vorig jaar, toen er lage aantallen langskwamen. Vinken trokken ook dit jaar vooral in de laatste week.

Roofvogels vlogen dit jaar maar matig in september. De Bruine Kiekendief viel nog mee en daar zijn er in augustus ook al veel van langsgekomen. De 36 dit jaar is minder dan vorig jaar maar wel boven het gemiddelde. Buizerds vlogen er erg weinig, 14 maar terwijl 90 het gemiddelde is. Alleen in 2004 zagen we er minder. De Visarend was de positieve uitzondering, 13 vogels is prima. 70 Sperwers is onder het gemiddelde, dat geldt ook voor 1 Wespendief, die waren blijkbaar al vertrokken. Er vlogen 3 Rode Wouwen langs en dat viel mee, maar vorig jaar hadden we er maar liefst 15! Bij de valken was het iets beter, Torenvalken deden het niet zo goed (er vliegen er wel veel rond de telpost ter plaatse), Smellekens en Boomvalken deden het wel bovengemiddeld. Er kwam geen één Slechtvalk op trek langs gevlogen, maar we zagen er geregeld die op zoek naar eten waren.

De september-vlinders

September 2021 was een bijzonder vlinderrijke maand, er sneuvelden heel veel records. Er werden 6076 vlinders geteld, het meest Atalanta’s (goed voor de top3, zie hierboven) maar ook veel Dagpauwogen. En er werden maar liefst 13 verschillende soorten gezien (inclusief de verzamelsoort koolwitje spec voor witjes die niet op naam gebracht kunnen worden). Er werden 3 landelijke records gezet; op 13 september werden er 1225 Atalanta’s geteld, ruim meer dan ons eigen dagrecord dat op dat moment op 437 stond (4 september 2021). Lang heeft dit record niet gestaan, want op 14 september werden er 1932 Atalanta’s geteld, een nog veel beter Nederlands record. En op die dag werden er ook 111 Dagpauwogen geteld, wat op dat moment ook een nieuw Nederlands record was, maar dat inmiddels verbeterd tot 339 op telpost de Karstraat. Het dagrecord Atalanta’s kon wel eens langs blijven staan.

Het weer in september

September 2021 was weer bovengemiddeld warm, 1,5 graden warmer dan normaal. Meeste tijd was de temperatuur (maximum, gemiddeld en minimum van die dag) boven de normale waarde, maar enkele dagen kwam dat onder de normale waarde. 20 uur meer zon (landelijk dan gemiddeld) en weinig wind, gem 12 km/u ten 15 normaal. En dat is iets dat belangrijk is voor trekvogels (richting van de wind ook) Neerslag was er erg weinig, 28 mm viel er terwijl 79 mm normaal is.

Overzicht aantallen en uren in september (vogels en vlinders)

Jaar Uren September Aantal vogels sep Per uur Soorten september
2000 40:00 8.182 205 54
2001 74:00 9.233 125 62
2002 112:00 16.814 150 65
2003 103:01 4.886 47 59
2004 89:49 11.494 128 61
2005 167:59 11.699 70 80
2006 212:25 15.629 73 78
2007 222:18 36.670 156 94
2008 394:57 47.794 121 90
2009 194:04 15.964 82 75
2010 254:42 40.152 158 86
2011 265:15 30.591 116 91
2012 235:00 44.924 191 84
2013 255:00 37.489 147 87
2014 256:10 39.616 154 93
2015 215:56 24.023 111 91
2016 190:36 25.955 136 82
2017 210:21 37.424 178 104
2018 209:50 36.875 176 86
2019 161:23 20.328 126 85
2020 235:32 16.614 71 89
2021 255:58 40.137 157 97

Top 3 vogelsoort in september

Jaar Nr. 1 Nr. 2 Nr. 3
2001 Boerenzwaluw 3.695 Spreeuw 1.703 Graspieper 1.380
2002 Boerenzwaluw 8.033 Vink 2.996 Graspieper 2.645
2003 Boerenzwaluw 1.701 Graspieper 1.417 Gele Kwikstaart 246
2004 Boerenzwaluw 4.078 Graspieper 3.479 Spreeuw 1.398
2005 Boerenzwaluw 6.145 Graspieper 1.739 Kievit 502
2006 Boerenzwaluw 9.130 Graspieper 1.371 Huiszwaluw 876
2007 Boerenzwaluw 20.550 Vink 3.157 Spreeuw 2.870
2008 Boerenzwaluw 34.102 Huiszwaluw 3.806 Graspieper 1.967
2009 Boerenzwaluw 9.899 Huiszwaluw 1.847 Graspieper 827
2010 Boerenzwaluw 29.473 Graspieper 1.698 Huiszwaluw 1.640
2011 Boerenzwaluw 19.240 Spreeuw 2.178 Graspieper 1.929
2012 Boerenzwaluw 27.701 Graspieper 4.382 Vink 3.610
2013 Boerenzwaluw 19.892 Huiszwaluw 5.460 Kolgans 3.693
2014 Boerenzwaluw 21.806 Graspieper 6.535 Vink 4.043
2015 Boerenzwaluw 11.187 Kolgans 5.793 Graspieper 1.387
2016 Boerenzwaluw 16.149 Graspieper 3.024 Vink 889
2017 Boerenzwaluw 23.229 Graspieper 3.777 Huiszwaluw 2.440
2018 Boerenzwaluw 20.354 Graspieper 4.583 Vink 3.225
2019 Boerenzwaluw 9.889 Graspieper 3.471 Huiszwaluw 2.192
2020 Boerenzwaluw 6.462 Vink 2.465 Graspieper 1.746
2021 Boerenzwaluw 10.346 Vink 7.953 Atalanta 5.405

Aantal roofvogels per soort in september

Jaar Bruine Kiekendief Buizerd Visarend Sperwer Rode Wouw Wespendief Boomvalk Torenvalk Smelleken Slechtvalk
2001 2 21 1 15 0 1 0 2 0 0
2002 2 68 1 51 0 4 3 7 0 1
2003 5 44 0 34 1 2 11 0 0 0
2004 4 5 3 0 0 0 5 5 2 1
2005 17 21 0 33 0 3 7 1 9 0
2006 41 154 5 81 0 4 20 21 10 5
2007 9 87 2 122 1 3 34 6 10 1
2008 74 150 20 240 3 49 22 8 17 8
2009 22 35 3 135 1 2 13 6 4 5
2010 40 249 13 88 2 3 16 14 17 6
2011 53 135 6 73 3 9 11 12 16 5
2012 24 69 7 119 0 1 5 17 4 6
2013 12 251 4 137 4 3 9 18 5 9
2014 11 69 5 127 1 29 5 18 5 14
2015 20 104 4 132 8 6 8 5 10 20
2016 33 54 6 81 0 21 11 30 6 15
2017 56 76 13 101 2 16 24 33 4 6
2018 65 203 18 173 2 10 21 8 5 7
2019 25 60 6 83 4 4 7 12 2 3
2020 52 75 7 83 15 10 20 12 3 5
2021 36 14 13 70 3 1 17 7 7 0