September 2023

Dit jaar zijn er weer wat meer uren geteld in september, zo’n 6 uur meer. Er zijn erg veel vogels geteld, ruim 42.000. alleen in 2008 en 2012 waren het er meer. Per uur komt het op 181,6 vogels neer, ook heel goed (alleen in 2012 meer). De soortenrijkdom was iets minder dan vorig jaar, maar bovengemiddeld. Als er alleen naar de vlinders gekeken wordt, dan zijn die dit jaar ook veel geteld, alleen twee jaar geleden waren dat er veel meer. de 9 soorten vlinders is ook een goede score.

De september-vogels

De tweede september is goed voor drie niet alledaagse soorten; een Blauwborst, een Grauwe Kiekendief en een Draaihals. Die laatste is gevonden door een vogelaar die op zoek was naar Duinpiepers. Echt zeldzaam is de IJsvogel op de telpost, de tweede ooit wordt daags erna gezien. Dezelfde dag nog een enorme groep Ooievaars, 222. Dat blijkt de op één na grootste groep hier ooit. De 7e is weer een bijzondere dag, met een vroege Goudvink, een Kanoet en veel Wespendieven, 38, een dagrecord. De volgende dag komen er nog 11 Wespendieven en de eerste Kramsvogel van dit jaar over. Zaterdag de 9e wordt het behoorlijk warm en daar past de Gele Luzernevlinder wel bij, de tweede die hier ooit langskomt. Drie dagen later zien we er weer één. De tweede Zeearend van dit jaar wordt op de 14e gezien, een primeur. Er komen meer Gele Luzernevlinders over en voor de derde keer dit jaar is er op de 17de een Bontbekplevier op trek. De volgende dag twee mooie waarnemingen: een Purperreiger (laat) en een Roodkeelpieper (verwacht, maar toch mooi). de volgende dag komt er nog een langs. Er vliegen dagelijks nog Visarenden, Bruine Kiekendieven en Wespendieven. Op de 26ste wordt het dagrecord Kruisbek verbeterd tot 86 en de volgende dag het dagrecord Krakeend tot 10. Die dag komt er nog een late Duinpieper roepend langs en een Europese Kanarie. Erg laat is de Koekoek op de 28ste en de 8ste Gele Luzernevlinder zien we op de 29ste. De laatste dag van deze maand is het Eurobirdwatch en de tellers worden getrakteerd op een Zeearend, de derde dit jaar!

Traditiegetrouw is de Boerenzwaluw de meest getelde vogel in september en dat is dit jaar niet anders. Op de tweede plaats dit jaar de Graspieper en met iets minder op de derde plaats de Vink. Huiszwaluwen staan ook wel eens in deze top3, maar die zijn dit jaar erg weinig gezien.

Verschillende roofvogelsoorten vlogen bijzonder goed in september dit jaar. Als eerste de Bruine Kiekendief, die vloog in ongekende aantallen. Totaal kwamen er 148 over, 2x zoveel als in het beste jaar tot nu toe. Vorig jaar waren het er 47, dat was prima, dit jaar zijn het er 148! De Buizerd moet nog komen waarschijnlijk, want dat waren er maar weinig (26, gemiddeld 89). Visarenden deden het dan weer uitstekend, met 21 vogels, een record en 3x zoveel als het gemiddeld (van 7 per jaar). Rode Wouwen kwamen ook veel over, Wespendieven leken het maar mager te doen tot de dag dat het helemaal goed kwam. Op 7 september werd er een oud dagrecord verbeterd en werden er 38 geteld. Sperwers deden het beter dan vorig jaar en beter dan gemiddeld (117, gemiddeld 91). Ook Torenvalken deden het met 31 goed, het op een na beste jaar. Smellekens kwamen net boven het gemiddelde uit (7, gemiddeld 6, bij zulke lage aantallen altijd wat lastiger). Boomvalken werden er 36 geteld, meer dan ooit terwijl in de omgeving het broeden van Boomvalken beroerd gaat. Maar 1 Slechtvalk op trek is erg weinig.

De september-vlinders

De vlinders vlogen dit jaar weer goed in september, alleen het topjaar 2021 vlogen er meer, veel meer. Meest getelde soort was uiteraard de Atalanta met net geen 1000 exemplaren. De Dagpauwoog deed het met 386 vlinders ook heel goed. Verder zijn er maar liefst 25 Kleine Koolwitjes gezien (beste september) en uiteraard de 7 Gele Luzernevlinders. Deze soort is ook elders in het land (naar verhouding) veel gezien.

Het weer in september

Het was een warme september in 2023, ruim 3 graden boven het gemiddelde. Praktisch elke dag was het warmer dan het langjarig gemiddelde. Alleen 2006 was september warmer. Dat kwam onder andere door de vele uren zon; 221 uur terwijl er gemiddeld 159 uren zonneschijn zijn en de temperatuur kwam op drie dagen boven de 30 graden in Volkel. Het was vrij droog, maar niet extreem want er viel landelijk gemiddeld 65 millimeter regen, 73 ml is gemiddeld. Er zijn wisselvallige periodes geweest en op 12 september was er elders in het land sprake van wateroverlast door regenval.

Overzicht aantallen en uren in september (vogels en vlinders)

Jaar Uren September Aantal vogels sep Per uur Soorten september
2000 40:00 8.182 205 54
2001 74:00 9.233 125 62
2002 112:00 16.814 150 65
2003 103:01 4.886 47 59
2004 89:49 11.494 128 61
2005 167:59 11.699 70 80
2006 212:25 15.629 73 78
2007 222:18 36.670 156 94
2008 394:57 47.794 121 90
2009 194:04 15.964 82 75
2010 254:42 40.152 158 86
2011 265:15 30.591 116 91
2012 235:00 44.924 191 84
2013 255:00 37.489 147 87
2014 256:10 39.616 154 93
2015 215:56 24.023 111 91
2016 190:36 25.955 136 82
2017 210:21 37.424 178 104
2018 209:50 36.875 176 86
2019 161:23 20.328 126 85
2020 235:32 16.614 71 89
2021 255:58 40.137 157 97
2022 218:06 38.312 176 98
2023 242:35 44.043 182 86

Top 3 vogelsoort in september

Jaar Nr. 1 Nr. 2 Nr. 3
2001 Boerenzwaluw 3.695 Spreeuw 1.703 Graspieper 1.380
2002 Boerenzwaluw 8.033 Vink 2.996 Graspieper 2.645
2003 Boerenzwaluw 1.701 Graspieper 1.417 Gele Kwikstaart 246
2004 Boerenzwaluw 4.078 Graspieper 3.479 Spreeuw 1.398
2005 Boerenzwaluw 6.145 Graspieper 1.739 Kievit 502
2006 Boerenzwaluw 9.130 Graspieper 1.371 Huiszwaluw 876
2007 Boerenzwaluw 20.550 Vink 3.157 Spreeuw 2.870
2008 Boerenzwaluw 34.102 Huiszwaluw 3.806 Graspieper 1.967
2009 Boerenzwaluw 9.899 Huiszwaluw 1.847 Graspieper 827
2010 Boerenzwaluw 29.473 Graspieper 1.698 Huiszwaluw 1.640
2011 Boerenzwaluw 19.240 Spreeuw 2.178 Graspieper 1.929
2012 Boerenzwaluw 27.701 Graspieper 4.382 Vink 3.610
2013 Boerenzwaluw 19.892 Huiszwaluw 5.460 Kolgans 3.693
2014 Boerenzwaluw 21.806 Graspieper 6.535 Vink 4.043
2015 Boerenzwaluw 11.187 Kolgans 5.793 Graspieper 1.387
2016 Boerenzwaluw 16.149 Graspieper 3.024 Vink 889
2017 Boerenzwaluw 23.229 Graspieper 3.777 Huiszwaluw 2.440
2018 Boerenzwaluw 20.354 Graspieper 4.583 Vink 3.225
2019 Boerenzwaluw 9.889 Graspieper 3.471 Huiszwaluw 2.192
2020 Boerenzwaluw 6.462 Vink 2.465 Graspieper 1.746
2021 Boerenzwaluw 10.346 Vink 7.953 Atalanta 5.405
2022 Boerenzwaluw 14.001 Vink 9.164 Graspieper 6.142
2023 Boerenzwaluw 16.958 Graspieper 5.614 Vink 4.907

Aantal roofvogels per soort in september

Jaar Bruine Kiekendief Buizerd Visarend Sperwer Rode Wouw Wespendief Boomvalk Torenvalk Smelleken Slechtvalk
2001 2 21 1 15 0 1 0 2 0 0
2002 2 68 1 51 0 4 3 7 0 1
2003 5 44 0 34 1 2 11 0 0 0
2004 4 5 3 0 0 0 5 5 2 1
2005 17 21 0 33 0 3 7 1 9 0
2006 41 154 5 81 0 4 20 21 10 5
2007 9 87 2 122 1 3 34 6 10 1
2008 74 150 20 240 3 49 22 8 17 8
2009 22 35 3 135 1 2 13 6 4 5
2010 40 249 13 88 2 3 16 14 17 6
2011 53 135 6 73 3 9 11 12 16 5
2012 24 69 7 119 0 1 5 17 4 6
2013 12 251 4 137 4 3 9 18 5 9
2014 11 69 5 127 1 29 5 18 5 14
2015 20 104 4 132 8 6 8 5 10 20
2016 33 54 6 81 0 21 11 30 6 15
2017 56 76 13 101 2 16 24 33 4 6
2018 65 203 18 173 2 10 21 8 5 7
2019 25 60 6 83 4 4 7 12 2 3
2020 52 75 7 83 15 10 20 12 3 5
2021 36 14 13 70 3 1 17 7 7 0
2022 47 129 9 75 3 34 10 6 3 3
2023 148 26 21 117 7 64 36 31 7 1