Engelse Kwikstaart in de Maashorst

Als je waarnemingen van de Engelse (gele) Kwikstaart op Waarneming.nl bekijkt, valt op dat vanaf 2019 er elk jaar van begin april tot eind juli minstens één Engelse Kwikstaart in de buurt van onze telpost aanwezig was. Een mannetje Engelse Kwikstaart heeft in het broedkleed een donkergele kop en gele keel. Een mannetje Gele Kwikstaart heeft in het broedkleed een grijze kop met een witte oogstreep en gele keel. Vrouwtjes Gele Kwikstaart en Engelse Kwikstaart lijken heel veel op elkaar, hebben beide een lichtgrijze kop, een witte keel en een witte oogstreep die bij de Engelse Kwikstaart iets meer gelig kijkt maar het verschil is heel moeilijk te zien. We vermoeden dat deze Engelse Kwikstaart al enkele jaren samen met een vrouwtje Gele Kwikstaart (of misschien is het wel een vrouwtje Engelse Kwikstaart) bij ons in de Maashorst broedt. Dit is opmerkelijk als je de informatie op de SOVON site leest en kijkt naar de kaart van Nederlandse broedvogels van 2017-2019.

Verspreidingskaart Engelse Kwikstaart Nederland (bron Sovon)
Verspreidingskaart Engelse Kwikstaart Nederland (bron Sovon)
Engelse Kwikstaart tussen de Exmoor Ponies ©Toy Janssen
Engelse Kwikstaart tussen de Exmoor Ponies ©Toy Janssen
Mannetje Engelse Kwikstaart ©John Hermans
Mannetje Engelse Kwikstaart ©John Hermans
Mannetje Gele Kwikstaart ©John Hermans
Mannetje Gele Kwikstaart ©John Hermans

Broedgevallen komen bijna alleen voor in de kuststreek, met de nadruk op de Zuid-Hollandse Bollenstreek. Het voorkomen in de Nederlandse kuststreek vormt onderdeel van het broedgebied van de Franse westkust tot in Noord-Duitsland, dat overigens getalsmatig in het niet valt bij de aantallen op de Britse Eilanden. In Nederland gold de soort (destijds beschouwd als ondersoort) tot ongeveer 1970 als zeldzame broedvogel. De ontdekking van forse aantallen in de Bollenstreek leidde tot nauwkeuriger onderzoek, waarbij de soort ook elders in de kuststreek verre van zeldzaam bleek. De schatting voor 1975 komt uit op 150-200 paren. Inmiddels is het tij gekeerd, waarschijnlijk doordat de Britse bronpopulatie afneemt, en broeden er hooguit enkele tientallen paren in ons land. Je ziet dat de Engelse Kwikstaart alleen langs de kust broedt en een enkel geval in de buurt van onze grote rivieren. Daarom is het des te vreemder dat onze Engelse Kwikstaart in een droog grasland broedt. Wellicht heeft het te maken met de begrazing van de Taurossen en de Exmoor paarden waardoor er een type vegetatie ontstaat die kennelijk de Engelse Kwikstaart aanspreekt. In ieder geval blijft het uitzonderlijk om de Engelse Kwikstaart zo ver in het binnenland te zien en zeer waarschijnlijk ook nog broedend. Zeker iets om volgend jaar nog eens in de gaten te houden.

Mannetje Engelse Kwikstaart ©John Hermans
Mannetje Engelse Kwikstaart ©John Hermans
Mannetje Engelse Kwikstaart ©Martien van Dooren
Mannetje Engelse Kwikstaart ©Martien van Dooren

John Hermans