Resultaten PTT wintertellingen door onze leden!

De oudste telling van Sovon Vogelonderzoek Nederland is de Punt Transect Telling (PTT) die in de tweede helft van December gehouden wordt. In het kort wordt gevraagd om een route van 20 telpunten uit te zetten die elk jaar tussen 15 en 31 december één keer geteld moet worden (5 minuten per telpunt, alle waar te nemen vogels). PTT wordt al sinds 1978 georganiseerd en is daarmee de langst lopende Sovon-telling. Vanwege de eenvoudige opzet is dit ‘fietsrondje voor de wetenschap’ populair onder vogelaars. Jaarlijks worden meer dan 650 routes verspreid door het hele land geteld. Er zijn veel leden van de Vogelwacht Uden e.o. die meedoen aan deze telling.

PTT wordt gebruikt om de aantalstrends te berekenen van vogelsoorten die ‘s winters niet aan water zijn gebonden, zoals de meeste roofvogels en zangvogels. Ook worden de PTT-gegevens regelmatig gebruikt in wetenschappelijke artikelen, bijvoorbeeld over de gevolgen van klimaatverandering voor de verspreiding van vogels.

PTT-route Der Eisenbahn Entlang (langs het Duitse lijntje van Goorse Bossen tot grens Veghel/Wijbosch), geteld door Leo Ballering

Door de hoge temperaturen komen de overwinterende watervogels niet landinwaards en zien we ze dus niet op de waterlopen als de Aa en de Zuid-Willemsvaart waar verschillende telpunten zijn. De verwachtingen over de aantallen waren dus laag en die kwamen ook uit; een historisch lage telling met 975 ex. over 44 soorten (de langjarig gemiddeldes zijn 2305 ex. over 50 soorten)!

Maar er is altijd wel wat leuks te zien...Op Telpunt 17 in het Wijboschbroek zat ik naar een Vuurgoudhaantje te kijken toen daar zomaar een volwassen Bunzing (!) het modderpad overstak en tussen de bramen verdween!

PTT-route Landerd, geteld door Ria de Vent, Martien van Dooren en Dieny Fleuren, Jos van der Wijst, José Escher, Tiny van Boekel en Theo van Oort

Vandaag; woensdag 27 december 2023, hebben we onze 14e PTT wintertelling kunnen doen. De dag begon bij Ria thuis met koffie en helaas zware regen, maar na de start werd het al snel droog. Temperatuur rond de 10 graden en bewolkt. Resultaten bij Hofmans vielen weer tegen doordat alles nog overhoop ligt daar. Wel een Smient gehoord. Ook de Schaijkse heide was weinig interessant, wel een overvliegende Havik. Op de Brobbelbies zagen we maar liefst 250 Kramsvogels en veel Spreeuwen.

Werd ondertussen gebeld door Brabants Dagblad met allerlei vragen over de watersituatie in de Maashorst. Verteld dat ik in de Maashorst was voor telling. Wordt waarschijnlijk verwerkt in artikel BD.

In het wisentgebied werd het pas echt interessant. Supernat. Fietsen was niet meer mogelijk. Met moeite natte delen kunnen oversteken en hele stuk gelopen. Bij de tweede telplek in het wisentgebied vloog een Houtsnip op en zagen we (traditioneel) de Klapekster. Deze heeft zich mooi gevestigd in de rust van het middengebied. En in het middelste ven in het wisentgebied zagen we 2 Wintertalingen.

Ondertussen had ik een afspraak gemaakt met Jeroen Appels van BD die ons wilde komen fotograferen in de natte omstandigheden. Toen we met hem richting sloot liepen voor een foto vlogen er 4 Watersnippen op uit de waterkant. Door het lopen en een kwartier wachten op de fotograaf liepen we wel vertraging op. We waren dan ook een stuk later op het Oventje voor de traditionele erwtensoep. Op het Oventje zat een Grote Zilverreiger. De tweede ooit. In het wijstbos werden we verrast door een prachtige Goudvinkman. Vervolgens de telling afgesloten met een borrel bij Jos.

Drie nieuwe soorten dit jaar: Smient, Wintertaling en Houtsnip. En een nieuw record met 50 soorten (2012 hadden we 49 soorten) en een record en extreem hoog aantal vogels (vanwege de grote groepen Kramsvogels, Spreeuwen, Vinken en Sijzen). En morgen met foto in de krant!

Grote Zilverreiger ©Noud van den Berg
Grote Zilverreiger ©Noud van den Berg
Meerkoet ©Noud van den Berg
Meerkoet ©Noud van den Berg
Heel nat in het wisentengebied ©Martien van Dooren
Heel nat in het wisentengebied ©Martien van Dooren
Erwtensoep op het Oventje ©Martien van Dooren
Erwtensoep op het Oventje ©Martien van Dooren

PTT-route Kasteel Heeswijk-Veghel, geteld door: Steven Geurts en Gijs Koomen

Door omstandigheden dit jaar niet geteld.

PTT-route Maashorst–Nistelrode, geteld door: Folkert Nijboer, Willie Bergmans, Martin van Zanten en Jan Nabuurs

De route gaat van Uden Moleneind, richting Vorstenbosch naar Nistelrode en dan terug rond om het ziekenhuis. Het was toch een mooie telling vandaag. Veel Houtduiven, Kauwen, een aantal Groene spechten en twee Torenvalken. Helaas geen reigersoort en/of Merel te bekennen. Maar wel enkele Kool- en Pimpelmezen met Goudhaantjes ertussen. Bij de huizen natuurlijk de mussen en bij het water Waterhoen, Meerkoet en Aalscholver. Op de route wel veel Kramsvogels en Koperwiek en een grote zwerm Sijsen. Al met al, toch iets hogere aantallen dan vorig jaar! Toen was het regenachtig maar eigenlijk was het nu ook somber weer. Toch is het zeker weer voor herhaling vatbaar.

PTT-route De Hei (bij het Lijnt bij Keldonk) geteld door Leo Ballering

Deze route is dit jaar voor de 24e keer geteld sinds 1983, 40 jaar geleden!

Het was even goed kijken wanneer het droog was maar uiteindelijk is het toch gelukt om mijn tweede PTT-route te tellen, dit keer wel met de auto.. Door de enorme hoeveelheid water die de laatste tijd gevallen is, stonden veel velden maar ook stukken rabatbos compleet blank. Dat had echter geen gevolgen voor de aantallen, die vielen alleszins mee maar met vooral grote groepen Spreeuwen en Kokmeeuwen. In totaal 2749 exemplaren verdeeld over 41 soorten. Een resultaat van het hoge water was vooral het hoge aantal Buizerds op de velden dat regenwormen leek te zoeken. Leuk waren ook de twee Raven die op telpunt 14 overkwamen. Deze soort werd voor de tweede keer geteld, de eerste keer twee jaar geleden. Op dat telpunt werd tot tien jaar geleden altijd Bonte Kraaien geteld! Door jaarlijks deze zelfde wintertelling te doen, zien we de veranderingen en hier lijkt de Bonte Kraai door de Raaf vervangen te worden! Op punt 12 kwam een mooie gemengde groep mezen langs met zelfs een Matkop (in 2019 voor het laatst gezien) en een Vuurgoudhaantje (nieuwe soort)! De Goudvink op punt 18 was ook een aangename verrassing! Al met al, toch weer een leuke telling. 41 soorten en 2749 exemplaren.

PTT-route Melven (Mariaheide – het Ham (de Aa)), geteld door: Jan vd Tillaart, Willy van Lanen en William van der Velden

Vanochtend geteld (net thuis) met Willy van Lanen en Jan van de Tillaart. Vanuit Mariaheide met een oostelijke boog langs 't Melven naar de Aa, 3 punten langs de Aa en dan met een westelijke boog langs ‘t Melven weer terug naar Mariaheide. Heel veel wind en erg nat overal en dus minder vogels dan normaal. In totaal 1663 vogels en 42 soorten.

Krenten:

  • 5 Boomleeuweriken oostkant Melven
  • Grote gele langs de Aa
  • Minstens 2 Waterpiepers tussen Graspiepers bij fietsbrug over Aa

Gemiddeldes van 1995 t/m 2015:

  • Aantal 2060 (variatie 954 in 2009 tot 3637 in 2015
  • Soorten 40,1 (variatie 31 in 1998 tot 50 in 2005
Goudhaan ©Noud van den Berg
Goudhaan ©Noud van den Berg
Koperwiek ©Noud van den Berg
Koperwiek ©Noud van den Berg

PTT-route rondje Vliegbasis, geteld door Marc Poulussen, Wim van Lanen, John en Jan Willem Hermans

Wij, Marc Poulussen, Wim v Lanen, John en Jan-Willem Hermans, hebben op vrijdag 29 december 2023 onze jaarlijkse PTT-telling gehouden. We starten altijd bij de Kleuter, via het industriegebied van Uden gaat de route dan naar Volkel, het Hemelrijk, de bossen van Odiliapeel. Daarna via Odiliapeel naar de Princepeel, achter de vliegbasis Volkel, de Trentse bossen, Het Oventje en daarna weer terug naar de Kleuter.

Gelukkig hebben we droog weer gehad maar de hoeveelheid vogels viel toch een beetje tegen. Hoogtepunt waren de meer dan honderd Kepen die we in Uden zagen, allen foeragerend op een akker. Op het Hemelrijk zagen we weer veel Wilde Eenden. Verder interessante soorten waren Grote Zilverreiger, Toendrarietganzen, Grauwe Ganzen, Putters, een Blauwe Kiekendief en een Boomklever.

Alles bij elkaar 43 soorten en 994 vogels.

PTT-route De Ploeg in Heesch, Kanonsberg, ’t Loo, geteld door Marjo van Kreij en Erik vd Haterd

Samen met Erik de PTT-telling voor 2023 gedaan. De route loopt vanuit De Ploeg in Heesch, t Bomenpark, Zevenbergen, Kanonsberg, richting telpost en eindigt op 't Loo. Het is voornamelijk stiltegebied en daar hielden de vogels zich ook aan. Van krenten in de pap geen sprake! Aantal soorten: 30 soorten en 431 waarnemingen. Mooier kunnen we 't' niet maken.

Leo Ballering, Coördinator Inventarisatiewerkgroep