Bonte Vliegenvanger, Ficedula hypoleuca, 12 - 13,5 cm

Bonte Vliegenvanger | Ficedula hypoleuca
Bonte Vliegenvanger | ©Toy Janssen

Herkenning

Deze zangvogel komt in verschillende kleurvarianten voor; van zwart (bovenkant) en wit (onderkant) tot bruingrijs (bovenkant) en vuilwit (onderkant). Heeft een grote witte vleugelvlek en een kleine witte vlek net boven de snavel. In de winter lijkt het mannetje op het vrouwtje en is meer bruin. Wipt veel met de staart. Zit vaak open en bloot doodstil en rechtop op een uitkijkpost. Dit is vaak een dode boomstomp of dode tak en deze bieden ook holten om te nestelen, want de Bonte Vliegenvanger is een holenbroeder. Broedt o.a. in oude spechtenholten. Accepteert gemakkelijk nestkasten als alternatief. Zomervogel, overwinterd in tropisch Afrika.

Biotoop

Gemengde bossen, boomgaarden, tuinen, heeft voorkeur voor water in de buurt.

Geluid

Mooie en meestal luide zang. De Bonte Vliegenvanger zingt meestal strofes van 2-3 seconden is dan weer een tijdje stil, 3-5 seconden. De strofes beginnen vaak met 2 tonen van verschillende hoogte die elkaar snel afwisselen wiedjuu-wiedjuu... Daarna kunnen er korte trillers volgen, soms oplopende tonen of volgen er variaties van eerdere stukjes.

Voedsel

Vanaf een uitkijkpost maken ze snelle uitvallen naar insecten, eet ook rupsen.

Broeden

Ze komen pas begin april terug uit Afrika en er moet dan regelmatig strijd geleverd worden om een goede nestplaats. Veel hiervan zijn dan al ingenomen door Koolmezen en Pimpelmezen. Nestkastwerkgroepen plakken soms enkele nestkasten dicht tot begin april, om ook de Bonte Vliegenvanger een kans te geven. Het vrouwtje bouwt het nest en voert dit met haren, wol en veren. Er worden vier tot zeven eieren gelegd en het broedende vrouwtje wordt door het mannetje gevoerd. De eieren komen na twee weken uit en na nog eens twee weken kunnen de jongen uitvliegen.

Aantallen in Nederland

19.000 - 23.000 broedparen, zeker 90% van de populatie broedt in nestkasten. Broedt alleen op de zandgronden in oost- en zuid Nederland. Hoge dichtheden komen (ook) op campings en vakantieparken voor, als er veel nestkasten hangen.

Aantallen in onze omgeving

In 2002 de eerste broedparen in de Maashorst, het aantal is in de afgelopen tijd flink toegenomen, mede dankzij het hangen van nestkasten. Inmiddels in de meeste bossen broedvogel.

Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak
Bonte Vliegenvanger | in de Maashorst | Peter van de Braak