Kievit, Vanellus vanellus, 28-31 cm

Kievit | Vanellus vanellus
Kievit

Herkenning

Typische vogel van het platteland. Een grote zwart-witte gedrongen plevier met lange kuif en brede afgeronde vleugels. In de zon ligt er een mooie blauwgroene metaalglans over de vleugels. In tegenstelling tot veel andere vogels had de Kievit niet te lijden onder de grootschalige landbouw vanwege een groot aanpassingsvermogen. Tegenwoordig gaan ook de aantallen Kieviten behoorlijk achteruit. De Kievit broedt ook op een maïsakker, waar weinig gemaaid wordt. Vanaf 1969 is het Kievitseieren rapen verboden en vanaf 1979 is ook de handel daarin verboden. Trekt 's winters in grote groepen weg, hij blijft dan de vorstgrens voor, dit noemen we een "rushvogel" Het kan voorkomen dat hij per winter een aantal keren op en neer trekt naar Frankrijk.

Biotoop

Open terreinen zoals bouwland, grasland, duinen en heide.

Geluid

Bekend geluid voor de buitengebieden. Een zeer luid en schril kiejuh-whiep-ie-wiep in allerlei samenstellingen herhaald. Vaak tijdens de vlucht waarbij tijdens de balts ook nog eens acrobatische vluchten met buitelingen en duikvluchten worden gemaakt. De opname is van een Kievit tijdens zo'n vlucht.

Voedsel

Voornamelijk wormen en insecten, de jongen eten ook veel kevers. Ze lokken de prooi door met één poot snel op het natte zand te trommelen (oogjager). Als door de vorst de grond hard is geworden en ze niet meer bij hun voedsel kunnen, trekken ze zuidwaarts. Bij zachter weer keren ze weer terug.

Broeden

Deze vogel heeft een prachtige baltsvlucht. Hierbij kun je ook het "zwoegen" van de vleugels horen, dit is een hoorbaar vibrerend vleugelgeruis. De balts vindt in maart plaats. Dit geeft een echt lentegevoel. Hij maakt allerlei acrobatische toeren en buitelvluchten en laat daarbij de voor de Kievit zo karakteristieke geluiden horen (kiewiet). Het nest is een bekleed kuiltje op de grond. Het nest wordt fel verdedigd tegen indringers. De eieren komen na 24 tot 31 dagen uit. De kuikens worden dan naar een beschermde en voedselrijkere omgeving gebracht. Om haar kuikens te beschermen kan de Kievit een mooi toneelstukje opvoeren en net doen alsof ze een gebroken vleugel heeft; de rover denkt dan een makkelijke prooi te hebben en volgt de gewonde vogel. De Kievit leidt dan de rover weg van haar jongen. Is de rover ver genoeg weg, vliegt ze gauw op. De Kievit doet dit als het nest al ontdekt is door de indringer. Andere plevier-achtigen kunnen ook dit gedrag vertonen.

Aantallen in Nederland

110.000 tot 160.000 broedparen en afnemend.

Aantallen in onze omgeving

Rondom de Maashorst zijn in 1996 17 broedparen, rond 2020 zijn dat er iets meer, maar er worden heel weinig kuikens gezien. In de buitengebieden rondom Uden was de Kievit een algemene broedvogel. Hier en daar zitten nog wat paartjes, bijvoorbeeld bij het Melven, de vliegbasis Volkel en aansluitend de Princepeel. Broedsucces van deze lokaties is niet bekend.

Kievit | Buitengebied Uden | John Hermans
Kievit | Maashorst | Peter van de Braak
 Kievit | Maashorst | Peter van de Braak
Kievit | Maashorst | Peter van de Braak
 Kievit | Maashorst | Peter van de Braak
Kievit | Maashorst | Peter van de Braak
 Kievit | Maashorst | Peter van de Braak
Kievit | Maashorst | Peter van de Braak
 Kievit juveniel| Maashorst | Peter van de Braak
Kievit juveniel| Maashorst | Peter van de Braak