Kleine Zwaan met halsband 230E

Op 15 januari 2024 zag ik op landgoed Princepeel in Wilbertoord een aantal Kleine Zwanen waarbij een exemplaar een halsband droeg. Door de telescoop kon ik zien dat de Kleine Zwaan genummerd was met 230E. Bovendien zag ik dat de halsband voorzien was van een zender.

Kleine Zwaan met halsband 230E, Princepeel, Wilbertoord, 25-01-2024
Kleine Zwaan met halsband 230E, Princepeel, Wilbertoord, 25-01-2024

Op de site Geese.org kan je Kleine Zwanen met kleurringen aan poot en hals invoeren en je krijgt dan een overzicht waar de vogel overal te zien was. Hier zag ik dat de Kleine Zwaan op 17 januari 2017 door Gerard Müskens is voorzien van de halsband in het Vughts Gement. Het betreft hier een adult (A) vrouwtje (F=female) Van het zenderonderzoek zie je op geese.org niets terug. Hier staan alleen maar waarnemingen in, die door waarnemers in de loop van de jaren zijn ingevoerd. Hieronder zie je de waarnemingen van 2017.

Van de overige jaren tot 2024 zie je dat de vogel in Estland, Letland, Duitsland en Nederland is waargenomen. Op 15 januari 2024 zag ik dus de Kleine Zwaan in de Princepeel. Op 1 Januari 2024 zat de vogel nog in het Hasenmoor in Duitsland.

De Kleine Zwaan is dus al meer dan 7 jaren vanuit het broedgebied telkens naar Nederland gekomen om hier te overwinteren. Jammer genoeg zie je vrijwel nooit waarnemingen uit Rusland waar de Kleine Zwanen broeden. Dit komt vooral doordat het broedgebied bestaat uit moerassige toendra waar geen wegen lopen en waar nauwelijks iemand woont. Maar deze Kleine Zwaan was gezenderd dus moesten er meer gegevens van bekend zijn. Op de site movebank.org kon ik met enige moeite 230E gevonden krijgen. Alleen in 2017/2018 is deze gezenderde Kleine Zwaan gevolgd en zie je waar de vogel in de zomer heeft gezeten.

Route Kleine Zwaan met halsband 230E in 2017
Route Kleine Zwaan met halsband 230E in 2017

De Kleine Zwaan verbleef in 2018 in Rusland (Nenetsië), een eind boven de plaats Narjan-mar. In een rechte lijn van ons af is dit een afstand van iets meer dan 3000 km, wat de Kleine Zwanen dus 2x per jaar afleggen. Voor zo ver ik het kon zien was de Kleine Zwaan 230E niet in gezelschap van een partner. Waarnemers zagen in het verleden deze Kleine Zwaan samen met 270E maar die was niet aanwezig. Bij de groep van 38/39 Kleine Zwanen zaten wel acht jonge Kleine Zwanen wat volgens mij betekent dat het een goed broedjaar is geweest. De aantallen Kleine Zwanen in de winter in Nederland nemen al sinds 1995 af. Een van de verklaringen is dat al jarenlang het broedsucces slecht is waardoor het aantal afneemt maar ook zien ze de laatste tijd dat meer Kleine Zwanen in Duitsland overwinteren en dat een aantal Kleine Zwanen tegenwoordig in Oost-Europa (Hongarije, Bulgarije) overwintert. Gelukkig komen ze nog vrijwel elk jaar in de Princepeel en kunnen wij genieten van deze prachtige vogels. Waarschijnlijk tot half Februari kan je ze nog zien. Meestal rond die tijd vertrekken ze weer richting Rusland om daar begin Mei weer aan te komen en met broeden te beginnen.

John Hermans