Excursie Hoeksche Waard

Zondag 17 december 2023, bezoek aan de Hoeksche Waard.

Met 14 personen rijden we naar de Hoeksche waard. Bij aankomst in het natuurgebied de Korendijkse Slikken is het zwaar bewolkt, wat nevelig en er staat een koude wind.

Het delta natuurgebied aan het Haringvliet wordt beheerd door Natuurmonumenten. Een deel is afgegraven en de oude krekenstructuur is weer opengemaakt. Omdat de Haringvlietsluis op een kier is gezet is er weer zoetwatergetijdenatuur ontstaan. Via een mooie wandeling door het behoorlijk drassige gebied kunnen we van twee vogelkijkhutten en een scherm gebruik maken.

Meteen op de parkeerplaats, waar het Spui uitmondt in het Haringvliet, zien we al een Bruine Kiekendief, bijzonder voor deze tijd van het jaar. Al wandelend worden heel wat Brandganzen, Kolganzen en Bergeenden waargenomen. Net achter de rietkraag denken we in eerste instantie aan een Grote Zaagbek, maar het blijkt de Middelste te zijn, mannetje en vrouwtje en ook de Brilduiker laat zich prachtig bewonderen. Langs het Spui zit ook een Bonte Strandloper. Sommige bofferds zien de IJsvogel over het water vliegen. Krakeenden, Wilde Eenden, Tafeleend, Slobeend, Kuifeendjes en Kieviten volop. Grauwe Gans, Buizerd, Havik, Waterpieper, Aalscholver. Intussen is de zon gaan schijnen en komen de kleuren van de vogels zoveel mooier tot hun recht.

Parkeerplaats ©Simone Schraven
Parkeerplaats ©Simone Schraven
Middelste Zaagbek ©Simone Schraven
Middelste Zaagbek ©Simone Schraven

We komen een plaatselijke vogelaar tegen die ons meeneemt naar het vogelkijkscherm vanwaar het forse nest van de Zeearend te zien is. Er wonen twee Zeearenden, eentje posteert zich in een populier aan de overkant van het water en is heel goed te zien. Wat een enorme gele poten en snavel heeft dat beest, hij schudt af en toe met zijn grote witte staart en slaat met zijn vleugels alsof hij aanstalten maakt om weg te vliegen, maar blijft toch nog lekker zitten. De andere Arend is overgevlogen en zit verder weg, nog wel zichtbaar met een telescoop. Ook hier zijn de Middelste Zaagbek en Brilduiker weer ontzettend goed te zien. Grote Mantelmeeuw, Blauwe Reiger en Grote Zilverreiger.

Blauwe Kiekendief ©Simone Schraven
Blauwe Kiekendief ©Simone Schraven
Zeearend ©Simone Schraven
Zeearend ©Simone Schraven

Nu en dan vliegen grote groepen eenden op, wat toch een prachtig gezicht is. De Korendijkse Slikken zijn prachtig om te zien, met het riet en water en hier en daar wat hoger gelegen stukken. Als we teruglopen naar de parkeerplaats wordt Cettis Zanger en de Rietgors gehoord en vliegen Wintertalingen over.

Meerkoeten ©Simone Schraven
Meerkoeten ©Simone Schraven
Brilduiker ©Simone Schraven
Brilduiker ©Simone Schraven
Kuifeend ©Simone Schraven
Kuifeend ©Simone Schraven

Na de boterham gaan we op weg naar het Oudeland van Strijen, een uitgestrekt poldergebied in de Hoeksche Waard, dat voor een belangrijk deel uit oude graslanden bestaat. Het waterpeil wordt in samenwerking met waterschap Hollandse Delta en Staatsbosbeheer zo goed mogelijk op orde gebracht voor de weidevogels.

Het is nog een flink stuk rijden, maar de moeite waard omdat we onderweg negen Koereigers te zien krijgen. Die zijn, zich niet bewust van hun zeldzaamheid, gewoon aan het foerageren in een ‘gewone’ wei bij een tractor.

Het hoofddoel van het bezoek aan het Oudeland van Strijen is toch wel om de zeldzame Dwerggans te zien. Alweer twee plaatselijke vogelaars (ook broers!) vertellen waar we de meeste kans maken. De Dwerggans is de kleinste van de grijsbruine ganzensoorten. Ze broeden in de arctische toendra en taiga in naaldbos (!). De Dwerggans was min of meer uitgestorven, maar dankzij een Zweeds herintroductieprogramma eind vorige eeuw, zijn ze toch weer wat aan het herstellen. Het geschatte aantal overwinteraars is rond de 50! Dat we er ongeveer 6 hebben gezien mag een echte buitenkans worden genoemd. Dwergganzen zijn echt moeilijk waar te nemen, ze zijn heus niet zo klein als de naam doet vermoeden en lijken als twee druppels water op de kolgans, maar de witte ‘kol’ loopt verder door tot op de kruin en ze hebben een gele ring om het oog en minder zwart op de buik. Daarbij duiken ze ook nog steeds omlaag in het gras. Telescoop en ervaring zijn dus een must. Er schijnen overigens vogelaars van heinde en verre op af te komen om deze overwinterende Dwergganzen in Zuid-Holland te kunnen zien! We ontdekken geen Roodhalsgans, maar wel veel Smienten, ook mooi.

Zicht op Dwergganzen ©Simone Schraven
Zicht op Dwergganzen ©Simone Schraven
Smienten ©Simone Schraven
Smienten ©Simone Schraven
Torenvalk ©Simone Schraven
Torenvalk ©Simone Schraven

Het was een heerlijke dag, met uitzonderlijk mooi zonnig weer in deze natte decembermaand.

Overzicht waargenomen vogels:

 01. Aalscholver  16. Graspieper  31. Koereiger  46. Roodborst  61. Waterpieper
 02. Blauwe Kiekendief  17. Grauwe Gans  32. Kokmeeuw  47. Roodborsttapuit  62. Waterral
 03. Blauwe Reiger  18. Grote Canadese Gans  33. Kolgans  48. Slechtvalk  63. Watersnip
 04. Bonte Strandloper  19. Grote Mantelmeeuw  34. Koolmees  49. Slobeend  64. Wilde Eend
 05. Brandgans  20. Grote Zaagbek  35. Koperwiek  50. Smelleken  65. Winterkoning
 06. Brilduiker  21. Grote Zilverreiger  36. Krakeend  51. Smient  66. Wintertaling
 07. Bruine Kiekendief  22. Havik  37. Kramsvogel  52. Sperwer  67. Wulp
 08. Buizerd  23. Heggenmus  38. Kuifeend  53. Spreeuw  68. Zeearend
 09. Cetti's Zanger  24. Houtduif  39. Meerkoet  54. Stormmeeuw  69. Zilvermeeuw
 10. Dwerggans  25. Huismus  40. Middelste Zaagbek  55. Tafeleend  70. Zwarte Kraai
 11. Ekster  26. IJsvogel  41. Nijlgans  56. Toendrarietgans  71.
 12. Fazant  27. Kauw  42. Pimpelmees  57. Torenvalk  72.
 13. Fuut  28. Kievit  43. Putter  58. Veldleeuwerik  73.
 14. Geoorde Fuut  29. Kleine Mantelmeeuw  44. Rietgors  59. Vink  74.
 15. Goudplevier  30. Knobbelzwaan  45. Roek  60. Waterhoen  75.

Annette van den Heuvel